23 november 1949. In Oostende luiden de begrafenisklokken van James Ensor. Een beetje verderop, in het moederhuis, zet baby Monique haar keel voor het eerst open. Die baby is mijn moeder en deze anekdote zal in de familie nog vaak verteld worden. Ik vermoed dat mijn grootvader Ensor af en toe ontmoet moet hebben want ze waren beiden liefhebbers van concerten in het Kursaal. In de familie-archieven vond ik krantenknipsels van de Oostendse schilder terug. Het schept een band. Nu het vernieuwde James Ensorhuis zijn deuren opent, neem ik je graag mee door het Oostende van James Ensor.
James Ensor hield er niet van in een bepaald vakje gestoken te worden, een beetje zoals je Oostende ook niet in 1 vakje kan steken. Vandaag associëren we vooral de maskers met de schilder maar wist je dat hij ook muziek componeerde en zelfs een ballet geschreven heeft (kostuums ontwerpen incl.)?
James Ensorhuis
Op 14 juli 2020 opent het James Ensorhuis de deuren na een grondige renovatie én een uitbreiding. Want naast het gekende pand in de Vlaanderenstraat 27, loopt je bezoek aan het James Ensorhuis voortaan ook door het hoekpand ernaast. Hierdoor is het Ensorhuis niet alleen toegankelijker maar is er extra ruimte voor tijdelijke tentoonstellingen.
Op de benedenverdieping van het oorspronkelijke Ensorhuis zit het souvenirwinkeltje van zijn moeder en tante. Toen Ensor het pand erfde van zijn tante en nonkel hield hij het winkeltje gesloten maar liet de etalage zoals het was, als een herinnering. De schelpen en gedroogde vissen liggen nog in de etalage.
De bekendste kamer in het Ensorhuis is het Blauwe Salon. Dit was tevens zijn atelier. Zijn wellicht beroemdste werk “Intrede van Christus in Brussel” kreeg hier jarenlang een plekje. Het balkon moest zelfs deels afgebroken worden om het schilderij tijdelijk weg te halen voor een expositie (o.a. in Parijs)! Het meubilair is grotendeels origineel maar de werken zijn vervangen door replica’s op ware grootte.
Vanuit zijn atelier op de zolder van zijn ouderlijke huis op de hoek van de Vlaanderenstraat en de Van Iseghemlaan tekende en schilderde Ensor de zee, de omliggende straten en daken en de voorbijgangers.
Bezoek het James Ensorhuis
De verwachtingen waren hooggespannen om dat nieuwe Ensorhuis een bezoekje te brengen. Wat een topmuseum! Ik ben fan van de mooie afwerking. In het nieuwe deel maak je kennis met Ensor. Je ziet waar overal in de wereld zijn werken te zien zijn. Ja, fier als Ostendaise om een stadsgenoot te hebben met werken in de meest prestigieuze musea van de wereld.
Het Ensorhuis met Blauwe Salon, het souvenirwinkeltje,… Het voelde allemaal vertrouwd. De audioguide gidst je door het museum en door het leven van Ensor.
Het derde stuk van het museum is een expositieruimte waar wisselende tentoonstellingen te zien zullen zijn. Ik was blij om de Baden van Oostende eens in zijn thuisstad te kunnen zien.
Kan je net als ik niet wachten om het vernieuwde James Ensorhuis te bezoeken? Belangrijk: vergeet je tickets niet op voorhand te kopen en te reserveren. Meer info vind je hier.
Combineer een bezoekje aan het James Ensorhuis met een wandeling door het Oostende van James Ensor. Hier vind je meer info.
James Ensor in het Leopoldpark
Tegenover het bloemenuurwerk in het Leopoldpark vind je een buste van baron James Ensor. De beeldhouwer Edmond de Valeriola creëerde dit beeld in 1930. Na de Tweede Wereldoorlog verhuisde het beeld van het Kursaal naar het Leopoldpark. In 1985 verhuisde het originele beeld naar het Ensorhuis en kwam een bronzen replica van Irenée Duriez in de plaats.
Duinenkerkje
Het Duinenkerkje in Mariakerke heeft een hele geschiedenis. Het is hier dat James Ensor begraven zou worden. De duinen en natuur rond het Duinenkerkje zouden een van de favoriete plaatsen van Ensor geweest zijn.
Mu.Zee
Wie Ensors wil bewonderen, mag het Mu.Zee zeker niet overslaan. In een aparte vleugel van Mu.ZEE hangen verschillende topstukken van Ensor (en van Spilliaert) én wordt de band met Oostende uit de doeken gedaan.
Andere locaties met een Ensor-link zijn het O.L.V. College in de Vindictivelaan waar Ensor 2 jaar school liep en het (voormalige gebouw van het) Kursaal waar hij concerten en recitals bijwoonde en ook exposeerde.
Bal du Rat Mort
Het Bal du Rat Mort ademt Ensor. Het souvenirwinkeltje van zijn tante, waar rond carnaval ook maskers verkocht werden, zullen daar vast voor iets tussen zitten.
Overnachten in Oostende
Booking.comPin for later
Affiliate
Foto’s: Arne Deboosere/Visit Oostende