De Franse havenstad Le Havre kent een bewogen geschiedenis. Het is een jonge stad die gesticht is om een haven te creëren. Le Havre staat ook voor ‘De Haven’. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is de stad hevig gebombardeerd. De architect Perret hielp de stad herrijzen. Het centrum van Le Havre staat sinds 2005 op de lijst met UNESCO-werelderfgoed en dit dankzij de bijzondere architectuur. Het is slechts het tweede gereconstrueerde stadscentrum dat deze eer te beurt viel.

De stad is op verschillende niveaus gebouwd. Ze hebben de tijd niet genomen om de ruines en het bouwafval na de bombardementen op te ruimen. Er zijn slechts een handvol art deco gebouwen bewaard gebleven in Le Havre.

Le Havre ligt op 3,5u rijden van Oostende en is prima te combineren met andere plaatsen in Normandië. Zelf deed ik de combinatie Etretat-Le Havre.

Tabula Rasa in Le Havre

De herdenkingen rond de bevrijding van Normandië ligt nog vers in ons geheugen. Parijs was dan wel al bevrijd maar de 10.000 in Le Havre gestationeerde Duitse soldaten hielden stand.
In de nacht van 6 op 7 september hield de RAF zware luchtbombardementen. De duizenden bommen zorgden voor ongeziene vernieling. Ook 2000 burgers sterven bij deze aanval. Hoewel het de bedoeling was enkel de haven te bombarderen bleef van de stad niet veel meer over. Zo’n 150 ha werd gewoon weggeveegd en je kon van aan het station de zee, zo’n 2 km verderop, zien.

Architect Perret

De architect die verantwoordelijk is voor hoe Le Havre er vandaag uitziet is August Perret, een belangrijke avant-gardistische architect, die geboren is in België en opgroeide in Parijs. Hij koos vooral voor beton. Beton was destijds minder gekend voor woningbouw. Detail: Perret had nooit zijn studies architectuur beëindigd.

August Perret wou geen bomen. De bomen in de stad zijn pas na zijn dood geplant. Hij vond dat bomen de structuur van de stad verstopten. Hij was visionair en wou de stad op 6 meter hoogte zetten en eronder garages voorzien, wat me meteen aan Almere deed denken.

Back to the fifties

In Le Havre kan je op bezoek in een authentiek appartement uit de jaren ’50. L’appartement témoin, St Jo, 7ème toont je hoe het leven net na de oorlog in de heropgebouwde stad was. Het is een beetje zoals op bezoek gaan bij je grootouders.

De heropbouw van Le Havre begon in 1946 en zou lange tijd duren. Dankzij het beton kunnen ze snel bouwen. Dat was ook nodig want honderden gezinnen waren dakloos na de bombardementen. Van de eerste 4 gebouwen wordt de eerste sleutel in 1950 gegeven. Typisch voor Perret is de betonnen paal die in het appartement te zien is. Om de 6m24 staat zo’n paal. Het skelet van het gebouw is als het ware zichtbaar.

Voor de oorlog had amper 5% van de inwoners van Le Havre een badkamer + toilet. De nieuwe appartementen waren voor iedereen gelijk qua oppervlakte. Ook nieuw voor vele inwoners was dat ze voortaan een aparte kinderkamer en eetkamer hadden. Voorheen was keuken centrale plek in huis. De appartementsgebouwen zijn aangesloten op stadsverwarming.

Stadhuis Hotel de Ville

Ook het stadhuis is van de hand van Perret. De Franse architect tekende maar liefst 20 plannen vooraleer het stadsbestuur akkoord ging met zijn ontwerp. In het stadhuis kan je, op aanvraag, de 65 meter hoge toren beklimmen die je een mooi zicht geeft over de stad. De lift brengt je 17 verdiepingen hoog. Wie de trap wil nemen zal 450 tredes moeten trotseren.

Zicht op Le Havre

Vanop de toren van het stadhuis kan je le Pont du Normandie zien. Deze brug is de langste in zijn soort. Enkel in Japan vind je sinds 1999 een langere tuibrug.

Als je goed kijkt, kan je ook het voetbalstadion van Le Havre zien. Wist je dat Le Havre de oudste voetbalploeg van Frankrijk is? De clus werd in de 19e eeuw gesticht door de Engelsen.
Het blauwe voetbalstadion draait volledig op zonne-energie en heeft 25.000 plaatsen. De meeuwen dachten dat het blauwe dak de zee was en doken/pikten op het dak.

De Champs Elysée van Le Havre

Je ziet ook een brede, groene laan die tot aan de zee loopt. Dit is de Avenue Foch, een kopie van de Champs Elysée van Parijs, maar dan 10 meter langer. Iets waar de inwoners van Le Havre heel fier op zijn. De tram rijdt hier ook.

St. Joseph kerk

In Le Havre zie je 2 opvallende torens: de toren van het stadhuis en de hoge toren van de St. Jozefkerk. In de toren zijn glasramen ingewerkt. Als de zon hier door schijnt geeft dit een extra effect. In de kerk zelf vind je weinig religieuze symbolen, op een paar beelden na die ze uit de oude kerk konden redden. Jozef is de patroonheilige van de schipbouwers. Vlakbij was vroeger een scheepswerf.

St. Vincent kerk

Een andere bijzondere kerk vind je vlakbij de zee: de St. Vincentkerk. Deze kerk dateert uit de 19e eeuw en op de kerk zie je de slogan ‘Egalité, Fraternité, Liberté’ staan, het motto van revolutie.

De haven van Le Havre

Le Havre is dus gesticht om er een haven te bouwen. Ook vandaag is de haven van Le Havre een belangrijke trekker voor de regio. Het is de vijfde haven van Europa voor containers en de eerste van Frankrijk. Voor petroleum is het de tweede haven van Frankrijk. Jaarlijks verwerkt de haven bijna 3 miljoen containers. Er zijn ook dagelijkse afvaarten naar Groot-Brittanië.

De haven staat ook in voor de elektriciteit van heel Normandië en Iles de France. De manier waarop is wel niet zo milieuvriendelijk. Er wordt steenkool getransporteerd uit de VS. In Le Havre zorgen elektriciteitscentrales dan voor de productie van elektriciteit uit die steenkool.

MUMA, musée d’art moderne

Aan de haven van Le Havre vind je het museum voor moderne kunst, het MUMA. Het museum is een van de belangrijkste musea van impressionisme in Frankrijk. Ze bezitten onder meer veel werken van Eugène Boudin, een kunstenaar die in 1824 geboren werd in Honfleur.

Sinds de uitvinding van de verftubes konden schilders ook op locatie schilderen. Voorheen moest de schilder de verf zelf maken en waren ze vooral aan hun atelier gebonden. Door op locatie te gaan schilderen, ontdekte Boudin dat het licht een groot effect had op de kleuren, iets wat ook in zijn werken terugkomt. Het is helaas pas na zijn dood dat de interesse in zijn werk groeit. Boudin schilderde vaak reeksen waarbij hij telkens het licht liet spelen. De werken zijn echter verspreid over de wereld.

Ondanks de vernielingen tijdens de Tweede Wereldoorlog, kan je toch kunstwerken van voor 1940 in het MUMA vinden. Omdat er tijdens de Eerste Wereldoorlog al zwaar gebombardeerd was, besloten ze de kunstwerken alvast in veiligheid te brengen. De schilderijen konden ze zo redden. De beelden die ze onder de constructie van de trap bewaarden gingen helaas verloren.

Na de oorlog ging de aandacht in eerste instantie naar het heropbouwen van woonblokken en al snel wilden ze ook het museum heropbouwen. Ze kozen voor een locatie vlak aan de haven zodat het museum het eerste was wat de mensen die tussen Le Havre en New York reisden, zagen.

Ook vanuit het museum is het bijzonder om zicht op het water te hebben. Met de zon die op de golven speelt, heb je er als het ware een extra, bewegend schilderij bij.

In het museum vind je ook werken van Monet, Manet, Pissarro en schilderijen uit de 16e en 17e eeuw.

Portret van Nini Lopez door Auguste Renoir. Is een beetje de Mona Lisa van MUMA.

Neo-impressionisme/pointilisme
Schilderij van Henri-Edmond Cross, Plage de la Vignasse.

Dufy au Havre

Raoul DUFY: tijdelijke tentoonstelling tot 3 november 2019.

Van zijn werken uit zijn Fauvisme-periode ben ik niet echt fan. Het lijken schilderijtjes zoals ik als kleuter maakte. Zijn latere werken kan ik meer appreciëren.

Cézannisme: Pêcheurs de crevettes au haveneau (1930-1935)

Daarna eigen stijl. L’Estacade et la Plage du Havre (1926)

De Vulkaan

Een van de opmerkelijkste gebouwen in Le Havre is het cultureel centrum en de bibliotheek. Officieel kreeg het gebouw de naam De Vulkaan maar ik kan me zelf meer vinden in de bijnaam de yoghurtpot. Zelf deed het me meteen denken aan een nucleaire centrale.

Het ontwerp komt van de Braziliaanse architect Oscar Niemeyer en ook zijn andere creaties liggen in dezelfde lijn. De bibliotheek is vrij toegankelijk, het cultureel centrum enkel bij voorstellingen.

Les jardins suspendus

Tuinliefhebbers zetten zeker ook Le Fort de Saint-Adresse op hun lijstje. De naam is misleidend want het fort ligt net buiten Saint-Adresse.

Le Fort de Saint-Adresse heeft slechts 1 keer als fort dienst gedaan. Het fort is gebouwd door Russische krijgsgevangenen van de Krimoorlog en men ontdekte al snel dat het gebouw eigenlijk te dicht bij de stad lag om zijn functie van verdediging goed te kunnen uitvoeren.

Het fort kreeg een herbestemming als culturele en florale trekpleister. Je ontdekt er bijvoorbeeld een fresco van Arthur Lenne in La Poudrière, de plek waar het poeder voor de kanonnen bewaard werd.

In Les Jardins Suspendus vind je flora van over de hele wereld. Zoek tussen de honderden bomen eens naar de Wollemia nobilis! Er zijn er maar 5 van in Frankrijk waarvan er 2 in Les Jardins Suspendus staan. Deze boom komt oorspronkelijk uit Australië.

Naast het vrij toegankelijke park, zijn er ook een paar serres met exotische planten en bomen. Toegang tot de serres kost 2 euro.

Ook voor muziekliefhebbers heeft Les Jardins Suspendus wat te bieden. Elk jaar in juli is er een festival met wereldmuziek. Er zijn 3 podia en het festival duurt 5 dagen.

Zoek Jaze

Fan van streetart? Doorheen Le Havre kan je 30 figuurtjes ‘Jaze’ vinden. De eerste die alle 30 figuurtjes vond, kreeg een kunstwerk van de artiest.

Un été au Havre (zomer 2019)

Wie deze zomer naar Le Havre trekt, kan bij de toeristische dienst (en ook bij de meeste hotels en toeristische bezienswaardigheden) een plannetje en een infogids over het kunstenfestival Un été au Havre afhalen.

De 18 werken staan verspreid over de stad opgesteld. In Les Jardins Suspendus zag ik deze indrukwekkende boom die uit papier maché en echte takken gemaakt is. Bij ‘Fin du Monde’ zie je een beeld van een vader met zijn kind op zijn schouders.

Ook de witte blokken op het strand, de kleurrijke strandcabines en de felgekleurde containers maken deel uit van dit kunstevenement. Alle info vind je op Un Eté au Havre.

Overnachten

Booking.com

Tickets & rondleidingen