De Algarve wist me aangenaam te verrassen: gezellige stadjes, zonnige dagen eind oktober, een prachtige kust en lekker eten. Een food tour bleek de ideale manier om Olhão, een vissersstadje met een aparte mentaliteit te ontdekken.
We lieten ons op sleeptouw nemen door de sympathieke gids van Eating Algarve Tours. De Ria Food Tour leidt je door het authentieke vissersstadje. Aan de hand van 9 verschillende tastings, leer je het leven in Olhão kennen en kan je proeven van wat de zee en het land voortbrengen.
De bijzondere geschiedenis van Olhão
Olhão is gesticht door inwoners van Faro die het beu waren zoveel belastingen te moeten betalen. De inwoners van Olhão hebben hun eigenheden. De oudere locals laten het formele achter zich. Iedereen is hetzelfde en iedereen heeft een connectie met het water.
Food market: land & zee
We begonnen onze tour bij het water, aan de lagune van Ria Formosa. Deze lagune was van groot belang voor de lokale vissers. Voor de vissers leek de lagune op de figuur van een vrouw. De bochten van de rivier stonden symbool voor de rondingen van een vrouw. Het zal je dan ook niet verwonderen dat de lagune tot een van de zeven natuurwonderen van de Algarve gerekend wordt.
Replica Bom Sucesso
Op enkele meters van de wal ligt een replica van de Bom Sucesso voor anker. Toen de Portugezen Napoleon en de Fransen verdreven was de koning van Portugal in Rio de Janeiro (Brazilië). Een 17 tiental vissers voeren met de Bom Sucesso naar daar om hem het nieuws te brengen. De dappere vissers hadden een verborgen agenda: ze lieten de koning tekenen om hun stad te herkennen. Ze deden er 3 maanden, enkele reis over. Bij hun terugkeer werden ze als helden onthaald. Op de boot is een oog geschilderd, de naam van de stad Olhão betekent ‘groot oog’.
Aan de kade zien we de twee overdekte food markten. Een voor de seaside (vismarkt), de andere voor landside (landbouwproducten). Binnen wachten ons tientallen standjes met lokale producten.
Terwijl we naar de gids luisteren, spreekt een oude man ons aan. Hij wil ons waarschuwen want we staan net onder een verlichtingsarmatuur waar een meeuw op zit en die meeuw zou wel eens een ‘granaat’ op ons kunnen droppen. Ook verder tijdens de rondleiding word ik aangesproken door een oudere heer: “dat we altijd welkom zijn in zijn mooie land”.
Vijgenster
We wandelen verder naar de overdekte markt met producten van de aarde, waar onze eerste proeverij wacht bij Alquimia Da Terra Loja Gourmet. Hier proeven we een Estrela de figo. Deze vijgenster is eigenlijk vrij eenvoudig te maken. Het moeilijkste zal zijn om in België voldoende grote vijgen te vinden. De 2 vijgen worden in een stervorm gesneden, tussen de 2 ster-vormen komen amandelschilfers en zo wordt het geroosterd. Estrela de figo worden vooral op 1 november gegeten maar zijn heel jaar door verkrijgbaar. We kregen bij onze vijgenster een glaasje versgeperst wortelsap of rodebietensap.
Johannesbroodpitmeel
Veel desserts in de Algarve worden met amandelen, Johannesbroodpitmeel, vijgen,… gemaakt. Johannesbroodpitmeel wordt verkregen door het vermalen van de kiemende zaden van de Johannesbroodboom. De zaadjes zitten in boon-achtige omhulsels. Johannesbroodpitmeel is een verdikkingsmiddel dat vaak ook aan baby’s gegeven wordt en geroemd wordt om zijn gezonde eigenschappen.
Wist je dat de zaadjes van Johannesbroodpitmeel altijd 0.02 gram geven? Die maat werd ook karaat genoemd. Dat doet een belletje rinkelen ivm diamanten niet?
Confituur to die for
Onze wandeling ging verder naar het tweede standje. Dit kleine standje in de hoek verkoopt de beste sinaasappelconfituur die je je kan inbeelden. Het geheime ingrediënt? Een beetje chili! Erg lekker met een beetje (gedroogde) geitenkaas of in sauzen. Ik wou meteen een potje mee naar huis doen maar ze waren nog verse aan het maken. Gelukkig reed de chauffeur de laatste dag achter een paar potjes zodat we nu ook thuis een beetje van de Algarve kunnen proeven.
Litão, gedroogde vis uit Olhão
De tweede food hall is de overdekte vismarkt. Je vindt er vele soorten vis die in de Algarve gevangen wordt. De gids vertelde ons hoe we verse vis konden herkennen: dit kan je onder meer zien aan de ogen en aan de kieuwen.
De Portugezen eten graag kabeljauw maar hebben deze vis niet in hun eigen water. Ze moesten de kabeljauw dus invoeren uit Noorwegen maar de arme stad kon dit niet betalen. Daarom probeerden ze het recept voor ‘bacalhau’ uit met hun eigen litão (blackmouth catshark) en een nieuwe lokale specialiteit was geboren. Ze eten litão vooral tijdens de kerstperiode. Er is momenteel slechts 1 familie die dit authentieke recept nog maakt. Het is dus enkel hier dat je dit nog zal zien/vinden.
Sardienen uit blik
Voor mijn bezoekje aan het familiebedrijf Conserveira do Sul trok ik mijn neus op voor ingeblikte vis. Het was zoiets dat we thuis wel eens aten als we echt niets anders in huis hadden. Nu ik de mensen van Conserveira do Sul met zoveel passie over hun product hoorde vertellen, beschouw ik ingeblikte vis plots als een echte delicatesse.
Het bedrijf bestaat sinds 1954 en momenteel is het de vierde generatie die aan het roer staat van het familiebedrijf. Op onze food tour bezochten we het kleine museum en leerden we meer over de geschiedenis van het bedrijf. Als 9-jarige ging de António Jacinto Ferreira, de oprichter van Conserveira do Sul, mee met zijn moeder om op de vismarkt te werken. Toen hij 15 jaar was kwam hij naar Olhão en zocht een manier om vis te bewaren. De oplossing bleek de vis in te blikken.
Over de jaren groeide hun aanbod enorm uit. Ze hebben nu verschillende merken: Manná, Good boy en Jupiter en naast sardienen blikken ze ook tonijn, makreel, ansjovis,… in en brachten ze diverse vispatés zoals sardienenpaté op de markt. De paté hebben ze pas sinds de jaren 80. Het was meteen een groot succes en zowat elk restaurant serveert als hapje vooraf, bij het brood, de vispaté.
Good Boy
Het merk Good Boy is hun favoriet omdat een van zijn zonen het gezicht was. Canned fish kan 4 tot 5 jaar bewaard blijven. Ze proefden onlangs zelf een van 13 jaar na productie. De vis was veel zachter en ze vonden het lekkerder. Er zitten geen bewaarmiddelen in maar doordat er geen lucht aan de vis kan, blijft de vis goed bewaard. Het is trouwens allemaal handwerk om de vis in de blikken te doen. De vis wordt in de blikken gekookt en dan wordt de saus erbij gedaan.
We mochten enkele van hun meest verkochte producten proeven en ik kocht in hun winkeltje met plezier een paar blikken om mee te nemen naar huis.
Street art in Olhão
Fans van street art moeten zeker ook even aan de achterkant van Conserveira do Sul kijken. In de Rua da Fábrica Velha vind je diverse zwart-wit murals die een blik werpen op de recente vissersgeschiedenis van Olhão. De artiesten gebruikten oude foto’s als basis voor hun murals. Iedereen in Olhão kent wel iemand die hier geportretteerd is.
Olhão, de blokjes-stad
Naast de schoorstenen waar ik hier al over vertelde zijn ook de versierde lijsten aan de huizen erg typisch voor hier. Er is nog een derde eigenschap die opvalt. Olhão wordt ook wel eens de ‘cubic town’ genoemd. Mocht je de stad vanuit de hoogte bekijken, zou het meteen opvallen dat op de huizen precies kubussen staan. Dit komt omdat de huizen in Olhão twee terrassen hebben. Het eerste terras was om fruit en octopus te drogen. Het tweede terras gebruikten ze om de zee in de gaten te houden, iets wat voor vissers uiteraard erg belangrijk was. De bevolking in Olhão was/is een bijzonder volk. De terrasjes waren ook een uitkijkpost om te zien of de politie in buurt was. Was de kust veilig, dan konden ze smokkelen.
Verborgen plekje
Tijd voor nog wat meer eten. We stoppen bij Republica Recreativa. Vroeger was dit een privé-club, enkel voor beperkte kring. Nu is het huis open en toegankelijk voor iedereen. Er worden allerlei activiteiten georganiseerd zoals workshops, danslessen,… Buiten wacht een grote verrassing: er is een heus openluchtcinema ingericht en je kan ook lekker eten op een heerlijk zonneterras.
Het verhaal van de lange, zwarte mantels
De bioco is een lange zwarte mantel die tot op de enkels reikt en met een kap, zodat je je helemaal kon verbergen. Omdat je op deze manier onherkenbaar was, werd het ook een klederdracht voor wie zondige of illegale handelingen wilde stellen. Ook mannen die wilden smokkelen, trokken de bioco aan. In 1892 was het niet langer toegelaten om een bioco te dragen maar in Olhão trokken ze zich daar niets van aan.
Almond Lover
Afsluiten doe ik graag met het receptje van de cocktail die we als afsluiter van onze food tour in het 5-sterrenhotel dronken. De cocktail is speciaal voor deze tour gemaakt en kreeg de naam Almond Lover. De cocktail is op basis van citroensap, sinaasappelsap, bittere amandelenlikeur, suikersiroop en een opgeklopt eiwit. Ik drink zelden alcohol maar vond de cocktail zo lekker dat ik op de luchthaven toch een fles amandellikeur kocht zodat ik het receptje thuis ook eens kan uitproberen.
Het was de eerste trip dat ik zoveel lokaal eten kocht voor thuis (behalve in Zweden dan, maar da’s een uitzondering). Doen jullie dat ook? Op die manier verleng ik mijn reisjes, ook als ik al lang weer thuis ben. Een mooie manier om de herinneringen levendig te houden, vind ik.
Booking.com
Tours & activiteiten
Pin for later
Met dank aan Turismo de Portugal en ATA – Algarve Promotion