Vandaag wil ik het even hebben over iets waar ik al een hele tijd erg mee worstel. Bij alles wat ik doe, bij elke aankoop probeer ik stil te staan bij de impact op het milieu. Ik weiger plastiek tasjes in de winkels, probeer zo weinig mogelijk overbodige verpakkingen te kopen, ga regelmatig naar de zero waste shop om shampoo en andere bulkgoederen, let op mijn water- en elektriciteitsverbruik en ook bij mijn nieuwe auto lette ik extra op de CO2 uitstoot. Water in plastic flessen komt er niet meer in want kraantjeswater is even goed. Meestal eet ik vegetarisch en als ik een stukje vis koop, probeer ik voor duurzame visserij te kiezen. Ik ga werken met de fiets en als ik de baan op moet, probeer ik zoveel mogelijk afspraken te combineren. Ik denk dat ik dus echt mijn best doe. Maar ik voel me oh zo schuldig over mijn vliegreizen!
Groene vluchten?
Hoe je het ook draait of keert, ik vlieg meer dan goed is. Hoe meer ik van de wereld ontdek, hoe meer ik besef dat de aarde kwetsbaar is en we er alles aan moeten doen om de opwarming van de aarde een halt toe te roepen. De meeste reizen die ik onderneem zijn vliegreizen. Slechte punten dus. Helaas zijn de alternatieven vaak tijdsrovend en vaak zelfs ook duurder. Norwegian experimenteert ondertussen met het milieuvriendelijker maken van hun vluchten. Hopelijk volgen de andere maatschappijen snel.
Compensatie vliegreizen
Ik probeer waar mogelijk mijn vluchten te beperken. Zo ga ik nooit het vliegtuig naar Londen nemen als de Eurostar me ook vlot ter plekke kan brengen. Ik probeer reizen te combineren (bv van Polen doorvliegen naar Zweden ipv terugkeren en een paar dagen later weer te vliegen) zodat ik minstens een vlucht kan uitsparen. Mijn bagage beperk ik tot het hoogstnoodzakelijke (gewicht heeft ook een impact op het kerosine-verbruik). Langer ter plekke blijven is ook zo’n tip. Dus liever een keer 3 weken naar Stockholm dan een lang weekend om de 3 maanden. Kleine dingetjes die als we ze allemaal zouden doen toch al een beetje verschil zouden maken.
Er bestaan ook een paar organisaties die, mits een kleine financiële bijdrage, de CO2-uitstoot van je vlucht compenseren. Iets wat ik ook vraag aan de toeristische diensten waarmee ik op persreis ga of waar ik met plezier zelf wat extra euro’s voor stort.
Andere eco-tips voor reizigers
Je verplaatsing zo duurzaam mogelijk maken is één ding, ook ter plekke kan je zorgen dat je ecologische voetafdruk zo klein mogelijk is. Het is niet omdat je de waterrekening niet zelf moet betalen dat je extra lang onder de douche moet staan.
Steun lokale handelaars
Blijf niet in je all-in vijfsterrenhotel maar trek er eens op uit. Je steunt er de lokale handelaars mee. Kies lokale gerechten met lokale seizoensproducten.
Leave nothing but footprints, take nothing but pictures
Je bent als reiziger te gast in de omgeving. Behandel deze omgeving ook met respect. Staat er geen vuilbak, neem het afval dan mee tot waar je het wel kwijt kan. Toen ik in de woestijn in Jordanië was, zag ik nylonkousen in de struikjes van Wadi Rum hangen.
Een ander iets waar ik heel gevoelig voor ben is dierenamusement, dieren die ingezet worden om mensen te plezieren. Dolfijnen waar je mee kan zwemmen of een dolfijnenshow waar ze allerlei onnatuurlijk gedrag demonstreren in veel te kleine chloorzwembaden, olifanten die ritjes met toeristen moeten doen of in een nep-olifantenweeshuis zitten. Als het maar geld opbrengt. Ik heb ooit nog de fout gemaakt van zo’n ritje op een olifant te maken. Het was een georganiseerde reis en ik had het lef niet om te zeggen dat ik dat niet wou.
In Sri Lanka bezocht ik een zeeschildpaddenopvang. De jobstudent onthulde de ware toedracht: vissers kregen geld als ze schildpaddeneieren binnen brachten. Oorspronkelijk bedoeld voor de eieren in hun netten maar omdat het zo winstgevend was, gingen ze de eieren zelfs uitgraven uit het zand! Het centrum vertelde dat ze de babyschildpadden meteen vrij lieten op het moment dat ze geboren waren. De jobstudent vertelde de andere kant van het verhaal: ze hielden de schildpadden wat langer bij, zonder eten, zodat de toeristen ze konden zien. Elke dag moest hij een paar dode schildpadden eruit halen.
Ik zeg niet dat het er overal zo aan toe gaat maar weet gewoon dat duurzaamheid en ecologie soms marketingwoorden zijn.
Goede gewoontes
Hou ook op reis je goede gewoontes van thuis aan: doe het licht uit als je de kamer verlaat, laat je lader niet in het stopcontact zitten, beperk je douchetijd, kies voor gerecycleerde materialen, beperk je afval,…
Gebruik ecologisch afbreekbare producten, zeker als je gaat kamperen maar ook op hotel. Niet elk land beschikt over een uitgebreid rioolnetwerk met waterzuiveringsinstallatie. Ik check ook altijd dat er geen vervuilende stoffen of microplastics in mijn schoonheidsproducten zitten.
Ongerept?
Ruim 10 jaar geleden reisde ik naar Antarctica. Er was al een beetje toerisme daar maar vergeleken met nu was het vrij beperkt. Toen was de enige mogelijkheid om er te geraken per expeditieschip. Ondertussen kan je al een vlucht nemen naar Antarctica. Voor mensen die tegen de Drake Passage opzien of te weinig tijd hebben. Een hele verkeerde evolutie vind ik. Die Drake Shake hoort erbij! Antarctica is niet iets wat je snel bezoekt om het van je bucket list te kunnen afvinken.
Ik wil eigenlijk graag nog eens terug. Tegelijk weet ik niet of het goed is dat mensen als toerist naar Antarctica kunnen reizen. Ongerepte gebieden spreken aan maar als we massaal naar deze ongerepte gebieden trekken, wat blijft er dan van over?
Aan de ene kant zou ik willen dat iedereen de pracht van Antarctica kan bewonderen en beseffen hoe fragiel ons ecosysteem is. Aan de andere kant zou dit de ongereptheid om zeep helpen. Dus voorlopig komt mijn tweede Antarctica-reis er niet.
Plastic
Onder duikers gaat het bijgeloof dat je voor elk stuk plastic dat je uit zee haalt, je de volgende duik beloond zal worden. Zo haalden mijn buddy en ik tijdens een wrakduik in de Malediven meerdere blikjes en stukken plastiek uit het water. En jawel, de volgende duik werden we beloond: we spotten meerdere haaien tijdens onze duik. (Ocharme die haaien met hun bloeddorstige imago: de kans dat je gebeten wordt door een haai is vele malen kleiner dan dat je de lotto wint!)
Plastic in onze oceanen is niet altijd zichtbaar. De vele microplastics komen via de voedselketen ook in ons lichaam terecht. Ik moet er geen tekeningetje bijmaken dat dit niet echt gezond is hé.
Sta jij weleens stil bij de ecologische voetafdruk van een reiziger? Welke tips heb jij om je ecologische voetafdruk tijdens het reizen te beperken?
Annelies zegt
Ik vind dat ook ne moeilijke. Ik heb wel de chance dat ik graag fietsreizen maak ;-).
Tips, tja … beseffen dat er dichtbij ook veel moois is, wat langer blijven zoals je al zei en het aantal reizen met het vliegtuig toch proberen te beperken.
Maar ik moet bekennen dat ik ook graag eens buiten Europa zou willen reizen, en dat zal sowieso met het vliegtuig zijn.
Het is eigenlijk zo contradictorisch dat vliegtuigreizen zo goedkoop worden hé
Ignace Pollet zegt
Zeggen dat je je schuldig voelt bij je 1 à 2x per maand vliegtuigreizen maar het toch lekker blijven doen is hypocriet! Daar heeft echt niemand iets aan. Ook die ‘compenserende’ eco-tips: not good enough – sorry hoor.
1x per jaar vliegen lijkt me voldoende; is waarschijnlijk al te veel qua voetafdruk.
Ga je dan dingen missen in je leven? Allicht, maar toch nog veel zien, horen, ervaren. Bovendien is er internet, je geraakt op die manier overal. Vroeger bestond dat niet.
Mensen moeten maar leren tevreden zijn met minder. Bezits- en meemaakdrang maakt niet gelukkig.
Als je iets zinvol wil doen met je leven: sticht een beweging ‘jongeren tegen vliegreizen’. Je zult beroemd worden.
Heidi zegt
Dag Ignace,
Bedankt om je mening te delen. Dat ik gewoon blijf verder doen qua vluchten klopt niet. Stilstaan bij mijn ecologische voetafdruk als reiziger zorgde ervoor dat ik nu heel wat minder met het vliegtuig reis. Zo ben ik van 1 à 2 vluchten per maand naar 2-3 vluchten per jaar gegaan. Ik probeer er dus echt wel rekening mee te houden. Misschien nog niet genoeg maar niet meer reizen (of enkel virtueel zoals je het voorstelt) gaat voor mij een stap te ver.
Het siert je dat je het opneemt voor het milieu. Ik engageer me graag om mijn uiterste best te doen maar wil ook niet heiliger zijn dan de paus. Fijne avond nog.