Heb jij ooit al van de Hanzesteden gehoord? De Hanzesteden blijken niet zo gekend te zijn. Toch zijn het er een 200-tal! Naast Hamburg vallen/vielen bijvoorbeeld ook Brugge en Stockholm onder het Hanzeverbond. In april mocht ik naar aanleiding van de Internationale Hanzedagen in Kampen op ontdekking in enkele Hanzesteden rond het IJsselmeer. De vestingstad Elburg stond als eerste op het programma.
Het Hanzeverbond
In de Middeleeuwen was het geen sinecure om overzeese handel te voeren. We spreken over een tijd waarin rovers en piraterij dagelijkse kost waren voor de handelsreizigers. De Hanze was een verbond tussen steden die steun zochten bij elkaar om deze uitdagingen aan te gaan. In de loop der tijd sloten zo’n 200 steden gelegen aan de Oost- en Noordzee zich bij het Hanzeverbond aan. De handelaars voeren met koggeschepen en verhandelden rogge, mout, laken, stokvis, haring, marsepein, hout en bont.
Elburg
Pittoresk wordt in reisbrochures te pas en te onpas gebruikt maar bij Elburg is het één van de eerste woorden die in je opkomt. Bij mij meteen gevolgd door “schattig”. Kan je dat van een stad zeggen? Het is in elk geval als compliment bedoeld! Het leuke aan Elburg is dat het zo mini is. Je kan rustig de tijd nemen om de stad te ontdekken (en er is veel te ontdekken!) zonder dat je het overzicht kwijt raakt.
Tot 1932 (toen ze de Afsluitdijk bouwden en het IJsselmeer ontstond) lag Elburg aan de Zuiderzee. Met de oude wallen, de smalle steegjes, de keitjesstoepen en de oude stadsmuur, waan je je in de middeleeuwen. Binnen de stadsmuren van Elburg vind je meer dan 250 monumenten. Wie wil winkelen, vind leuke winkeltjes in de Vischpoortstraat.
Museum Elburg
Het vroegere Agnietenklooster is een imposant gebouw waar nu het stadsmuseum gevestigd is. In de kelder zit een cafetaria waar ze heerlijke kruimeltaart serveren. De kloosterwegge is niet zomaar taart, het is de specialiteit van de lokale bakker die gehuisvest is in het gebouw waar de kloosterorde vroeger begonnen is.
Kazematten
Aan de rand van de stad zie je de kazematten. Dit zijn ondergrondse ruimtes waar de soldaten vroeger inzaten. De wegen naar de kazematten waren schuin zodat ze zicht hadden op de vijandige troepen. Er zijn 3 kazematten in Elburg.
Muurhuisjes
Vroeger moest de eerste 5-6 meter binnen de stadsmuur vrij blijven. Later bouwden de armere mensen hun huizen tegen de stadsmuur aan. Zo konden ze alvast besparen op het bouwen en het materiaal van 1 muur. Wie slim was, koos voor een rondel om zijn huisje in te bouwen. Deze muurhuisjes zijn miniem, toch woonden ook grote gezinnen in dergelijke muurhuisjes. Ook vandaag wonen nog mensen in deze muurhuisjes. De prijzen van de unieke muurhuisjes zijn enorm gestegen en gaan tot 180.000 euro/stuk!
Keitjesstoep
Aan de keitjes voor de huizen kan je zien wie of wat vroeger in het gebouw woonde/gehuisvest was. Zo zie je veel visjes (van vissersfamilies) of een pretzel waar de bakker vroeger woonde. De gids vertelde dat dit echt uniek voor Elburg is.
Vischpoort
Elburg is een vierkant van 350 op 270 meter, met loodrechte straten. Van de vier stadspoorten is enkel nog de Vischpoort overgebleven. Deze diende niet enkel als stadsverdediging maar was ook de vuurtoren. Het klokje op de poort gaf aan wanneer de laatste boot naar Amsterdam zou vertrekken.
Smederij
De smederij draait momenteel op vrijwilligers. Je kan er bezoeken reserveren maar vaak kan je ook gewoon even binnenlopen voor een demonstratie. De smid verwarmt het ijzer op 1600 graden en klopt er daarna een vorm in met een hamer.
Internationale Hanzedagen
Hanzestad Kampen (op een halfuurtje rijden van Elburg) was in 2017 gaststad voor de Internationale Hanzedagen. Het erfgoed van de Hanze en de sterke verbinding met het water staat op deze dagen centraal. Je reist door de tijd van de Middeleeuwen tot nu en ontdekt de oude ambachten, geniet van een middeleeuws spektakel en een imposant nautisch programma. De volgende keer dat de Internationale Hanzedagen in Nederland georganiseerd worden is pas in 2030! Dan is Harderwijk de gaststad.
Pin it
Met dank aan Visit Hanzesteden.
